نصب آسانسور یکی از حساسترین مراحل در پروژههای ساختمانی است، زیرا کوچکترین خطا در فرآیند اجرا میتواند بر ایمنی، عملکرد و هزینههای آینده ساختمان تأثیر بگذارد. در این مقاله، تمامی مراحل نصب آسانسور از آمادهسازی چاه تا تست نهایی و تحویل سیستم را بهصورت استاندارد و مرحلهبهمرحله بررسی میکنیم تا بتوانید پروژه خود را با حداکثر دقت و ایمنی پیش ببرید.
الزامات قبل از نصب آسانسور (پیشنیازها)
۱. بررسی سازه و نقشهها
- اندازهگیری دقیق ابعاد چاه آسانسور و اطمینان از تراز بودن دیوارها.
- بررسی ضخامت تیرکها، کف و جانمایی دهانه درب طبقات.
- تعیین محل دقیق موتورخانه (در مدلهای MR) یا تجهیزات در چاه (در مدلهای MRL).
۲. تأمین برق و تجهیزات الکتریکی
- انتخاب توان و آمپراژ مناسب متناسب با نوع سیستم (گیربکسی، گیرلس، یا هیدرولیک).
- نصب فیوزهای حفاظتی، سیستم ارت و UPS اضطراری.
۳. شرایط محیطی و ایمنی محل نصب
- ایجاد مسیرهای ایمن برای ورود تجهیزات سنگین.
- مسدودسازی و پوشش ایمن چاه آسانسور.
- نصب تابلوهای هشدار برای کارگران و ساکنان.
چکلیست آمادهسازی:
- نقشه اجرایی تأییدشده.
- برق سهفاز و تابلو اصلی آماده.
- محل نصب پاکسازی و ایمن شده.

مراحل نصب آسانسور (نقشه راه اجرایی)
مرحله ۱: ریلکشی و سازه نگهدارنده
- نصب ریلهای کابین و وزنه با استفاده از براکتهای ضد لرزش.
- کنترل شاقولی با تلرانس استاندارد و تست ضربه و لرزش.
مرحله ۲: نصب کابین و قاب وزنه تعادل
- مونتاژ شاسی، کف و دیوارههای کابین.
- نصب کفپوش، روشنایی، پنل احضار و آینه داخلی.
- بالانس دقیق وزنه تعادل.
مرحله ۳: نصب سیستم محرکه
- کششی: نصب موتور، فلکه کشش، لرزهگیر و سیمبکسلکشی با تنشسنج.
- هیدرولیک: نصب پاوریونیت، سیلندر و پیستون، مخزن روغن و هواگیری مدار.
مرحله ۴: نصب تابلو فرمان و سیمکشی
- کابلکشی چاه، سنسورها و لیمیتسوئیچها.
- تنظیم پارامترهای VVVF برای نرمی حرکت و توقف دقیق در طبقات.
مرحله ۵: نصب دربها و تجهیزات ایمنی
- نصب دربهای طبقات (اتوماتیک یا نیمهاتوماتیک) و درب کابین.
- تنظیم قفلها، کفشکها و پرده نوری برای ایمنی کاربران.
استانداردهای ایمنی و تستهای نهایی قبل از تحویل
تستهای الزامی بر اساس استاندارد ملی ایران (ISIRI 6303)
- تست عملکرد گاورنر و ترمز ایمنی.
- تست پرده نوری، سنسورهای درب و آلارم اضطراری.
- تست بار نامی (Load Test) با وزن واقعی.
- تست برق اضطراری و UPS.
- ارزیابی لرزش، صدا و نرمی توقف کابین.
مدارک تحویل نهایی
- فرم تکمیلشده چکلیست تستها.
- دفترچه راهنمای بهرهبرداری و شماره تماس پشتیبانی.
- کارت گارانتی و برنامه سرویس دورهای.
زمانبندی استاندارد نصب آسانسور
| مرحله | بازه زمانی تقریبی |
|---|---|
| آمادهسازی چاه و ریلکشی | ۳ تا ۷ روز |
| نصب کابین، وزنه و سیستم محرکه | ۳ تا ۶ روز |
| سیمکشی و راهاندازی تابلو فرمان | ۲ تا ۵ روز |
| تست و تحویل نهایی | ۱ تا ۳ روز |
میانگین کل زمان نصب: ۱۵ تا ۳۰ روز کاری.

عوامل مؤثر بر هزینه نصب آسانسور
- نوع سیستم (کششی MR/MRL یا هیدرولیک).
- تعداد طبقات و ایستگاهها.
- ظرفیت کابین و جنس بدنه.
- نوع دربها و مکانیزم بازشو.
- کیفیت برند موتور، ریل و تابلو فرمان.
- شرایط سازه، فضای کارگاهی و دسترسی نصب.
- امکانات اضافه مانند سیستم نجات اضطراری یا مانیتورینگ هوشمند.
میانگین هزینه نصب آسانسور در پروژههای مسکونی بین ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیون تومان متغیر است (بسته به نوع سیستم و کیفیت قطعات).
خطاهای رایج در نصب آسانسور که باید از آنها پرهیز کنید
- ریلکشی بدون کنترل تراز دقیق باعث لرزش و صدای کابین میشود.
- سیمبکسلکشی بدون تنشسنج موجب سایش زودرس و ناایمنی میشود.
- بیتوجهی به ارت و حفاظت برق، خرابی تجهیزات و خطر شوک الکتریکی را به همراه دارد.
- نصب نادرست دربها یا سنسورها منجر به گیرکردن یا باز و بسته نشدن صحیح میشود.
- راهاندازی بدون تست بار و تنظیمات دقیق درایو موجب توقفهای ناگهانی خواهد شد.
نگهداری و بازرسی پس از نصب آسانسور
- انجام سرویس دورهای ماهانه یا دوماهه بسته به کاربری.
- بررسی روغن گیربکس، لنت ترمز، کفشکها و کابل فلکس.
- تست مجدد سنسورها، سیستم نجات و آلارمها.
- مستندسازی خطاها و ثبت گزارش سرویسها در دفتر مخصوص.
نکات انتخاب شرکت نصاب آسانسور معتبر
- داشتن مجوز رسمی نصب از وزارت صنعت و گواهی استاندارد ملی.
- ارائه چکلیست تست و گارانتی واقعی پس از تحویل.
- استفاده از قطعات با برند معتبر و دارای ضمانت اصالت.
- تیم فنی آموزشدیده با تجربه اجرایی بالا.
- پشتیبانی فنی و سرویس پس از نصب در سراسر کشور.
کلام آخر
نصب آسانسور فرآیندی حساس و چندمرحلهای است که نیازمند تخصص فنی، تجهیزات استاندارد و رعایت کامل اصول ایمنی است. با انتخاب تیم نصاب حرفهای و اجرای دقیق تستها، میتوانید از عملکردی ایمن، نرم و ماندگار در ساختمان خود لذت ببرید.
سوالات متداول درباره نصب آسانسور
۱. آیا نصب آسانسور در ساختمانهای آماده امکانپذیر است؟
بله، با انتخاب مدلهای بدون موتورخانه (MRL) یا سیستم هیدرولیک، میتوان آسانسور را در ساختمانهای ساختهشده نصب کرد.
۲. چه تفاوتی بین نصب آسانسور کششی و هیدرولیکی وجود دارد؟
آسانسور کششی سریعتر است اما فضای بیشتری نیاز دارد؛ درحالیکه آسانسور هیدرولیکی بیصدا و مناسب ساختمانهای کمطبقه است.
۳. چه مدت زمان برای اخذ استاندارد نهایی لازم است؟
پس از اتمام نصب، بازرس رسمی طی ۲ تا ۵ روز کاری تستهای ایمنی را انجام میدهد و در صورت تأیید، گواهی استاندارد صادر میشود.
۴. آیا نصب آسانسور نیاز به مجوز شهرداری دارد؟
در پروژههای بازسازی و ساختمانهای قدیمی، مجوز از شهرداری یا نظام مهندسی الزامی است.